TSARA WIKI
Plantenwereld Madagaskar, een unieke flora
Unieke flora
Zo'n 165 miljoen jaar geleden raakte Madagaskar los van Gondwanaland, het oercontinent. Daardoor voltrok de evolutie van plant en dier zich op een geheel eigen wijze. Dier- en plantensoorten bleven op Madagaskar intact, terwijl ze op andere continenten, vaak zeer negatief beïnvloed door de aanwezigheid van de mens, uitstierven. Toch heeft ook de natuur op Madagaskar sinds de komst van de eerste kolonisten veel te lijden gehad. Al snel werden grote delen van het regenwoud weggekapt.
Gevarieerd landschap
Het gevarieerde landschap van dit grote eiland is verder een factor die de diversiteit in de flora en fauna bevorderd heeft. Zo komen zes complete plantenfamilies alléén op Madagaskar voor en verder meer dan duizend soorten orchideeën, duizenden cactussoorten. Opmerkelijk is dat veel van deze soorten pas ná de breuk met het Afrikaanse vasteland op Madagaskar terecht kwamen. Door de oostelijke bergketen van Madagaskar ligt het grootste deel van het eiland in de regenschaduw, hier valt beduidend minder regen dan aan het smalle gedeelte ten oosten van de bergketen. Dit draagt bij aan de grote biodiversiteit van het totale eiland. Conservation International classificeerde het eiland daarom als een 'hotspot voor biodiversiteit'. Dankzij deze bijzondere ecologie wordt Madagaskar door sommige biogeografen het 'achtste continent' genoemd. De verscheidenheid aan plantensoorten enorm. Er komen meer dan tienduizend soorten op Madagaskar voor, waarvan 80% inheems is! Hoewel door "tavy" (het kappen van bomen en daarna verbranden van de grond) grote delen van Madagaskar boomloos zijn, komen alle soorten bossen nog wel ergens op het eiland voor. Geïmporteerde soorten oals de eucalyptus vormen een bedreiging voor de inheemse soorten.
Evergreens
Het tropisch regenwoud wordt gedomineerd door de zogenaamde "evergreen trees", dat zijn bomen die gedurende het hele jaar hun bladeren behouden. Ze kunnen 30 meter hoog worden en op één hectare regenwoud kunnen wel 250 verschillende soorten voorkomen. Andere "evergreen"-soorten zijn de tapiaboom, negen soorten mangrovebomen en cactusbomen. De rest van het bomenbestand van Madagaskar verliest zijn bladeren in het droge seizoen. Voorbeelden hiervan zijn de banyan-vijgenboom en de gigantische tamarinde.
Reizigersboom / Traveller's Tree
De reizigersboom (Ravenala madagascariensis) is een van de bekendste planten van Madagaskar. Hij wordt zo genoemd omdat deze "traveller's tree", is genoemd naar het water dat in de grote bladeren blijft staan en zo reizigers in vroeger tijden van water voorzag. Deze boom is ook het symbool van de nationale vliegmaatschappij, Air Madagascar. De soort vormt het monotypische geslacht Ravenala. De plant wordt tot 30 meter hoog en is de eerste tijd nog stamloos. De bladeren lijken op die van een bananenplant. Ze zijn 1 tot 4 meter lang met een lange steel. Het blad heeft een middennerf met vrijwel recht afstaande zijnerven, waartussen het blad is ingescheurd, waardoor het blad een veerachtig uiterlijk heeft. Jonge bladeren zijn gaafrandig en nog niet ingescheurd.De bloemen zijn tot 20 cm lang en bestaan uit zes kroonbladeren. Van de kroonbladeren zijn er altijd twee vergroeid tot een schede, waarbinnen zich zes meeldraden bevinden. De bloemen worden op Madagaskar bestoven door lemuren, die zich voeden met de nectar van de bloemen.
Baobab
De beroemdste boom van Madagaskar is de baobab. Het zijn dikke, ronde bomen met een platte kroon. Ze kunnen dertig meter hoog worden en de stammen kunnen zestigduizend liter water vasthouden. Op Madagaskar komen zeven soorten voor, die wel tweeduizend jaar oud kunnen worden. De boom speelt een rol in talloze Afrikaanse mythen en legenden.De schors, de vruchten, de bladeren, het hout, bijna alles van deze boom wordt door de bevolking gebruikt: De sponsachtige stam van de baobab bevat een grote hoeveelheid water, dat afgetapt kan worden via een gat in de stam. De stam wordt gebruikt voor dakbedekking of als trog voor het vee. De vruchten van de baobab bevatten olie waarin gebakken wordt. Verder wordt de harde ronde schil gebruikt als waterkom.
Le baobab amoureux
Ongeveer 7 kilometer ten noordwesten van de Allée des baobabs bevinden zich twee in elkaar gestrengelde baobabs, bekend onder de naam le baobab amoureux . Volgens de legende waren er in de nabijgelegen twee dorpen een jongen en meisje die verliefd op elkaar werden. Ze konden echter niet met elkaar trouwen omdat zij in hun eigen dorp al toegewezen waren aan een andere partner. Ze riepen de hulp in van hun God en zo werden er twee bomen geboren die voor eeuwig in elkaar gestrengeld zouden samen blijven als teken van hun liefde..
Varens en palmen
Varens kwamen al 350 miljoen geleden op de aarde voor toen Madagaskar nog aan Afrika vastzat. Met name de grote boomvarens domineerden het landschap toen. Kleinere soorten varens komen nu nog steeds in groten getale voor in de regenwouden aan de oostkust, maar leven nu in de schaduw van grotere bomen. Ongeveer 170 soorten palmbomen komen op Madagaskar voor, waarvan er 165 nergens anders voorkomen. Er zitten enkele zéér bijzondere soorten bij zoals de raffia-palm, de verenpalm en de Ravenea musicalis. Deze palmsoort begint onder water te groeien! palmen komen over het gehele eiland voor, zelfs in de buurt van woestijngebieden. Alleen al in de laatste tien jaar zijn er vijftig nieuwe soorten ontdekt.
Zelfmoord palm
De bloemkroon van deze Talipot is de grootste ooit gevonden. Per boom kunnen meerdere miljoenen bloemetjes aanwezig zijn. Dit gebeurt maar één keer in het leven van de palm, ongeveer als hij 30 tot 80 jaar oud is. De top van de boom wordt dan zo zwaar, dat hij omklapt. Hierdoor kunnen insecten de bloemetjes makkelijk bestuiven. Het duurt een jaar voordat vanuit deze bloemetjes vruchten zijn gegroeid. Daarna gaat de boom dood. Vandaar dat de palm de bijnaam zelfmoordpalm heeft.
Orchideeën
Er komen meer dan 1000 soorten orchideeën voor op het eiland, meer dan in heel Afrika samen. De meeste soorten leven op de bomen van de regenwouden in het oosten en hebben de meest uiteenlopende kleuren, patronen, afmetingen en vormen. Overal waar minder dan 400 mm water per jaar valt, overheersen de vetplanten. Ze slaan water op in hun bladeren, stam of wortels en overleven daardoor het droge klimaat. Aloë's zijn bekende vetplanten waarvan het lijkt of de bladeren rechtstreeks uit de grond komen. Didieraeceae, voorkomend in het droge zuidwesten, zijn zeer intrigerende planten voor botanici. Het is namelijk een complete familie planten die nergens anders op de wereld voorkomt en opvalt door zijn bizarre vormen.Regio's en soorten vegetatie
Het eiland kent een groot aantal plantenfamilies die zeldzaam zijn buiten Madagaskar en vijf endemische plantenfamilies, namelijk de Asteropeiaceae, de Barbeuiaceae, de Physenaceae, de Sarcolaenaceae en de Sphaerosepalaceae. Bijna endemisch is de familie Didiereaceae, buiten enkele gebieden op het vasteland van Afrika komt deze vrijwel uitsluitend voor in het doornig struweel in het zuidwesten. De droge loofbossen van Madagaskar in het westen worden voornamelijk gekenmerkt door lianen, tamarindes en Madagaskars beroemde baobabs. Madagaskar huisvest zes van de acht verschillende baobabsoorten, de overige twee worden aangetroffen in het vasteland van Afrika en in Australië.
Laaglandbossen van Madagaskar
Dankzij de gunstige ligging ten oosten van de bergrug die langs de gehele oostkust van Madagaskar loopt hebben de laaglanden het hoogste percentage van biodiversiteit. Duizenden plantensoorten zijn endemisch in deze ecoregio, 82% is endemisch voor deze regio.
Subtropische bossen van Madagaskar
Deze subtropische wouden liggen voornamelijk in Centraal-Madagaskar en heeft een groot aantal endemische soorten in de overgebleven bossen en moerassen. Deze bossen en moerassen zijn echter klein en worden omringd door graslanden en landbouwgronden. Deze ecoregio heeft het hoogste percentage bedreigde planten- en diersoorten, sommigen zijn hier reeds uitgestorven.
Droge loofbossen van Madagaskar
Deze tropische droge wouden liggen voornamelijk in het westen van Madagaskar en deze hebben het hoogste gehalte aan biodiversiteit en endemisme van alle tropische droge wouden ter wereld. In deze ecoregio bevinden zich ook Madagaskars beroemde kalksteenformaties, bekend als de Tsingy (Malagassisch voor een formatie van geërodeerde kalksteen) 
Doornig struweel van Madagaskar
Deze extreem droge ecoregio in het uiterste zuiden is uniek in de wereld, 95% van alle planten hier zijn endemisch voor deze regio. De voornaamste begroeiïng in dit gebied zijn planten van de familie Didiereaceae. Het gebied huisvest ook een groot aantal dieren die endemisch zijn voor de regio.
Succulente boslanden van Madagaskar
Deze ecoregio met een tropisch droog klimaat ligt in het zuidwesten en bestaat uit een mozaïek van succulente begroeiing afgewisseld met droge wouden. De regio huisvest dieren die endemisch zijn voor deze regio en zich zodanig hebben aangepast aan de omgeving dat ze nergens anders kunnen overleven. 
Mangrovebossen van Madagaskar
Deze mangroven liggen verspreid over de westkust van het eiland. Gelegen tussen Straat van Mozambique en de centrale bergmassieven van Madagaskar zijn deze bossen beschermd tegen de moessonwinden, wat voor een voor Madagaskar uniek klimaat zorgt. Alhoewel deze ecoregio weinig verschillende plantensoorten kent, vindt men hier veel soorten die endemisch voor de regio zijn. 
Bedreiging
De ontbossing van Madagaskar is al decennialang een groot milieuprobleem. Door de ontbossing en de daaruit vloeiende verwoestijning heeft Madagaskar ruim 90% van zijn oorspronkelijke bossen verloren. 70% van de oorspronkelijke bossen verdwenen tussen 1895 en 1925 onder Franse heerschappij. Wat in 1953 aan bossen resteerde, is in de zestig jaar daarop weer gehalveerd. Door deze grootschalige ontbossing kan Madagaskar niet genoeg drinkwater en voedsel produceren voor zijn bevolking, wat weer bijdraagt aan de armoede van het eiland. De minst bedreigde ecoregio is het doornig struweel van Madagaskar, dankzij de lage bevolkingsdichtheid is veel begroeiing intact gebleven. In de droge loofbossen van Madagaskar zijn om dezelfde reden meer wouden intact dan bijvoorbeeld de wouden in de centrale hooglanden. Veel van Madagaskars bossen zijn verdwenen door indirecte oorzaken, zoals de opwarming van de Aarde. Er zijn ook veel directe oorzaken, zoals overmatige begrazing, brandlandbouw, houtkap en introductie van exotische plantensoorten die inheemse soorten verdringen.Brandlandbouw
Al vanaf hun eerste immigratie maakten de inwoners van Madagaskar vruchtbare landbouwgrond voor hun rijstvelden en koffieplantages door bossen af te branden (in het Malagassisch tavy genoemd), een methode die hun voorouders mee hebben genomen vanuit Borneo. Ook worden bossen afgebrand om houtskool te produceren of ruimte te maken voor weidevelden voor de zeboes van inheemse veehouders. Tot aan de kolonisatie van Madagaskar door Frankrijk is de brandlandbouw de voornaamste oorzaak van de ontbossing van Madagaskars wouden. Toen Madagaskar een Franse kolonie werd, startte de Franse regering met het verbeteren van de infrastructuur en bouwde mijnen, fabrieken en koffieplantages in Madagaskar. Toen de economie van Madagaskar achteruitging, probeerden veel werkloze Malagassiërs wat bij te verdienen door in steenkoolmijnen te werken. Om nieuwe mijnen te graven werd ook brandlandbouw toegepast. Bij herhaaldelijk verbranding van de bodem raakt het uitgeput of geërodeerd, zodat herstel vrijwel onmogelijk wordt.Illegale houtkap
De handel van illegale gekapt hout is al tientallen jaren een voorname oorzaak van de ontbossing. Er is een grote vraag naar duur, fijnkorrelig hout als ebbenhout en palissander. Houthakkers kappen zeldzame bomen van het geslacht Dalbergia en exporteerden het verkregen palissanderhout naar China als grondstof voor meubels en muziekinstrumenten. Deze en andere endemische plantensoorten zijn nu ernstig bedreigd of reeds uitgestorven.
REISVOORBEELDEN
INFORMATIE
TSARA WIKI
